Speeksel wordt geproduceerd door de speekselklieren. Speeksel helpt bij het eten. Het zorgt ervoor dat de mond vochtig is waardoor u gemakkelijker kunt slikken

Daarnaast biedt speeksel de eerste bescherming tegen bacteriën. Het bevat afweerstoffen die schimmels en schadelijke bacteriën te lijf gaat. Ook helpt speeksel bij het gezond houden van het glazuur van onze tanden. De speekselklieren produceren bij een volwassene zelfs meer dan 1 liter speeksel per dag. Vocht helpt de speekselklieren om speeksel te produceren. Het is daarom van belang om dagelijks goed te drinken.

Ieder mens heeft drie paar grote speekselklieren en honderden kleine speekselkliertjes.

  • De glandula parotis, ook wel oorspeekselklier genoemd, ligt links en rechts voor het oor en achter de kaakhoek.
  • Onder de kaakhoek bevindt zich links en rechts de submandibulaire speekselklier.
  • De sublinguale speekselklier vult de ruimte onder het slijmvlies van de mondbodem.
  • De accessoire speekselklieren zijn de honderden kliertjes die verspreid liggen onder het slijmvlies van de mond een keel.

Ligging van de speekselklieren

Rond de mond bevinden zich drie paar grote speekselkieren (1. voor het oor, 2. onder de kaakhoek en 3. onder de tong) en talrijke speekselklieren onder het slijmvlies van de mond.

speekselklier speeksel klier parotis submandibularis uitvoergang sublingualis kaak oor tong

1. Oorspeekselklier

De oorspeekselklier (glandula parotis) is de grootste speekselklier. De mens heeft twee oorspeekselklieren die aan beide zijden voor en onder het oor zijn gelegen. De uitvoergang mondt in de wang uit ter hoogte van de kiezen in de bovenkaak. De oorspeekselklier scheidt alleen waterig (sereus) speeksel uit.

2. Onderkaakspeekselklier

De onderkaakspeekselklier (glandula submandibularis) ligt aan beide zijden onder en binnen de kaakhoek. De uitvoergang mondt in de mondbodem achter de ondertanden uit, net naast het tongbandje. De onderkaakspeekselklier scheidt zowel waterig (sereus) als slijmachtig (muceus) speeksel uit.

3. Ondertongspeekselklier

De ondertongspeekselklier (glandula sublingualis) is beiderzijds in de mondbodem gelegen als een richel ter weerszijden van de tong. De ondertongspeekselklier mondt met talrijke uitvoergangetjes uit in de mondbodem. Ook kan de uitvoergang van deze speekselklier meelopen met de afvoergang van de onderkaakspeekselklier. De ondertongspeekselklier scheidt slijmachtig (muceus) speeksel uit.Kleine speekselkliertjes

Kleine speekselkliertjes

Iedereen heeft naast de drie paar grote speekselklieren enkele honderden kleine speekselkliertjes (glandulae salivariae minores). Deze liggen verspreid onder het slijmvlies van het gehemelte, de lip, de wang en de tong. Elk speekselkliertje heeft zijn eigen uitvoergang. De kleine speekselkliertjes scheiden vooral slijmachtig speeksel uit.