Eén van de mogelijke behandelingen bij snurken en het obstructief slaap apneu syndroom (OSAS) is de vervaardiging van een mandibulair repositie apparaat (MRA)

Een MRA bestaat uit twee beugels die vastklikken op de tanden van de onderkaak en de bovenkaak. De MRA zorgt ervoor dat de onderkaak tijdens het slapen naar voren schuift. Door het naar voren schuiven van de onderkaak en de daarmee verbonden weke delen wordt de vernauwde bovenste luchtweg verruimd waardoor de luchtpassage tijdens de slaap verbeterd. Hierdoor wordt het verstoren van de luchtstroom, zoals dat bij OSAS en snurken gebeurd, opgeheven. De MRA wordt alleen tijdens de slaap gedragen. De behandeling met een MRA is niet pijnlijk.

Hoe werkt een MRA

Het effect van de MRA is toe te schrijven aan:

• een verruiming van de bovenste luchtweg tijdens de slaap;
• toegenomen spierspanning in de bovenste luchtweg tijdens de slaap;
• stabilisatie van de onderkaak en van het tongbeen – dit zou dichtklappen ter hoogte van de tongbasis voorkomen; en
• een zekere indirecte invloed via de keelwand ter hoogte van het verhemelte.

Welk type MRA wordt op de poli kaakchirurgie vervaardigd

Het type MRA dat op de polikliniek kaakchirurgie wordt vervaardigd is het Easy comfort MRA. Het Easy Comfort MRA bestaat uit twee losse gedeelten (bibloc MRA) die vastklikken op de boventanden en op de ondertanden.

De voordelen van het Easy Comfort MRA

• Comfortabel door de zachte binnenlaag
• Zeer effectief
• Mogelijkheid tot praten en drinken doordat de MRA uit twee losse gedeelten bestaat
• Individueel aangemeten
• Uit biocompatibele materialen vervaardigd dus een hoge kwaliteit
• Het is bewezen dat een bibloc (uit twee losse gedeelten) MRA beter werkt dan een monobloc MRA

Twee uitvoeringen van het Easy Comfort MRA

Van het Easy Comfort MRA bestaan twee uitvoeringen:

• Het Easy Comfort MRA OSAS
• Het Easy Comfort MRA SNORING

Het type OSAS is speciaal vervaardigd voor mensen met OSAS en kenmerkt zich doordat deze MRA horizontaal instelbaar is. Het type SNORING is bedoeld voor mensen die geen OSAS hebben maar alleen last hebben van snurken. Dit type is niet horizontaal instelbaar en wordt op een vooraf bepaalde vaste stand ingesteld.

 

Effectiviteit van een MRA

Gemiddeld heeft meer dan de helft van de osaspatiënten baat bij het gebruik van mra’s. Dat blijkt uit een recente analyse van alle internationale onderzoeken op het gebied van mra’s. Bij sommigen patiënten is tevens effect op slaperigheid overdag, werkprestaties en op verbetering van de kwaliteit van leven aangetoond. Het succespercentage bij licht tot matig ernstig osas is nog hoger: gemiddeld 57 tot 81%.

Het effect op sociaal snurken is minder goed onderzocht. Het is lastig om het aantal snurkgeluiden en de intensiteit ervan vast te stellen. Als uitgegaan wordt van vragenlijsten ingevuld door de bedpartner, is er vaak een goed effect te bereiken met de mra bij sociaal onacceptabel snurken. Het gebruik van de mra resulteert vaak in een aanzienlijke verbetering. In de literatuur worden verbeteringspercentages van boven de 90% genoemd.

Vergoeding vanuit de basisverzekering

Vanaf 1 januari 2010 wordt de MRA vergoed vanuit de basisverzekering. Over het algemeen geldt dat u voor vergoeding in aanmerking komt als u een AHI heeft tussen de 5 en 30 en u klachten heeft als gevolg van uw slaapapneu. Als bij u echter geen slaapapneusyndroom is vastgesteld maar alleen snurken zal de zorgverzekeraar de kosten van de MRA niet of slechts gedeeltelijk vergoeden.

Het aanmeten van de MRA

Een MRA wordt individueel aangemeten. Voor het maken van een MRA zijn daarom gebitsafdrukken nodig. Voorafgaande aan deze gebitsafdrukken zullen we eerst door middel van röntgenologisch en klinisch onderzoek de conditie van het gebit beoordelen zoals bij een tandheelkundige controle gebeurt. Het komt regelmatig voor dat er eerst aanvullende behandelingen aan de tanden moeten plaatsvinden om het gebit in een zo optimaal mogelijke conditie te brengen. Denk daarbij aan het vullen van gaatjes, het wegnemen van ontstekingen, het eventueel bijplaatsen van een implantaat en mondhygienistische behandeling. Het is belangrijk dat dit gebeurd voordat het MRA gemaakt wordt.

Alleen een goed onderhouden gebit met gezond tandvlees en voldoende tanden en kiezen is geschikt om een MRA op vast te klikken. Een en ander zal in overleg met uw tandarts gebeuren.

Naast het nemen van gebitsafdrukken zal ook worden opgemeten hoever de onderkaak naar voren kan schuiven. De afdrukken en deze metingen worden naar een tandtechnisch laboratorium gestuurd waar de MRA wordt vervaardigd. Het duurt drie weken totdat de MRA klaar is.

Ook voor mensen die geen eigen tanden of kiezen hebben zijn er goede mogelijkheden om een MRA te gebruiken.  Er zullen dan wel eerst aanvullende behandelingen plaats moeten vinden zoals het plaatsen van implantaten om de bestaande prothese meer houvast te geven en geschikt te maken voor het gebruik van een MRA

Gebruiksaanwijzing van de MRA

Als de MRA klaar is wordt gekeken of deze goed en stevig op de onder- en bovenkaak past. Slaapt u goed met de MRA dan mag u, nadat u er 3 nachten mee geslapen heeft, beginnen van het instellen van de MRA (dit geldt enkel voor het Easy Comfort MRA type OSAS, dat horizontaal instelbaar is). Wij laten u zien hoe dat gaat en hoeveel u per keer de onderkaak verder naar voren moet stellen. U mag niet meer doen dan voorgeschreven is omdat uw kaakgewricht en kauwspieren aan de nieuwe kaakstand moeten wennen. Wacht ook telkens 3 dagen alvorens de MRA nog verder naar voren te draaien.

Gewenningsperiode

De eerste dagen kunt u last krijgen van een vermeerderde speekselproductie of soms van een droge mond. Ook kunt u een stijf gevoel in de kaken, gevoelige tanden en kiezen, het gevoel dat de tanden en kiezen losstaan en niet meer precies op elkaar passen ervaren. Het is aan te raden om ‘s ochtends, direct na het wakker worden de beugel uit te doen en de kiezen enige keren stevig in de goede stand op elkaar te klemmen. In de loop van de ochtend gaat het gebit weer beter ‘passen’. U zult merken dat deze klachten geleidelijk minder worden. Na twee weken zijn bij de meeste mensen deze klachten nagenoeg verdwenen. Voordat u `s avonds de MRA indoet is het van het groot belang uw tanden en kiezen goed te reinigen. Plakresten onder de MRA kunnen uw gebit extra beschadigen gedurende de nacht. Als u de MRA niet draagt dient u hem vochtig te bewaren (eventueel in 50% azijn). Voordat u `s morgens de MRA in een bakje water zet, dient u hem goed te reinigen met afwasmiddel.

Bijwerkingen van de MRA

Een MRA is een hulpmiddel dat, vergeleken met andere behandelingen, relatief weinig nadelen en bijwerkingen heeft. Het is echter vooraf niet te voorspellen hoeveel last iemand krijgt van de beugel en of de beugel in voldoende mate gaat werken.

De werking van een MRA kan mede als gevolg van overgewicht, roken, het bestaan van (tijdelijke) neus obstructies, het gebruik van alcohol en slaapmiddelen wisselend zijn.

De behandeling van snurken en OSAS met een MRA zijn relatief nieuw. Er is nog vrij weinig bekend over de resultaten en bijwerkingen van een MRA op de lange termijn.

Voorlopige onderzoeksgegevens geven aan rekening te houden met het feit dat de stand van het gebit na enkele jaren iets kan veranderen. Ook kunnen gebitselementen tijdens het dragen van een MRA (door  tandenknarsen bijvoorbeeld) op de lange termijn afslijten. Of patienten kunnen kaakgewrichtsproblemen krijgen. De rol van een MRA bij het optreden van dit soort problemen is meestal niet geheel duidelijk. Deze problemen kunnen namelijk ook zonder het gebruik van een MRA ontstaan.

Tandheelkundige behandelingen en MRA

De vorm van het gebit kan na uitgebreide tandheelkundige ingrepen, bijvoorbeeld het plaatsen van kronen en bruggen, erg veranderen. Dit heeft tot gevolg dat de MRA niet meer goed past. De MRA moet dan worden aangepast. Bij erg grote veranderingen zal een nieuwe MRA worden gemaakt. Daarom is het aan te raden om eventuele uitgebreide tandheelkundige behandelingen voorafgaande aan het maken van een MRA uit te voeren.

Vervolgcontroles

Acht weken na het plaatsen van de MRA komt u terug voor een controlebezoek. Dit gebeurd bij onze mondhygieniste. Zij zal in het bijzonder letten op de mondhygiene en samen met de kaakchirurg controleren of de ingestelde stand de juiste is. Als bij u de MRA werd vervaardigd in verband met een slaapapneu syndroom zal enige tijd nadat U de MRA gebruikt heeft een nieuwe slaapstudie plaatsvinden om de effectiviteit te beoordelen. Dit zal doorgaans ongeveer 4 maanden na het plaatsen van de MRA plaatsvinden. Hierna komt u terug op controle bij de kaakchirurg om de effectiviteit van de MRA te beoordelen.

Regelmatige controles zijn belangrijk. Na de controles in het eerste jaar raden wij u aan om jaarlijks een controle te laten uitvoeren van de MRA en de mogelijke effecten die uw MRA heeft op uw gebit en kaakstand.